Nghiên cứu ứng dụng bức xạ ion hóa kết hợp công nghệ ribosome nhằm cải thiện khả năng sinh tổng hợp protease của vi khuẩn Bacillus subtilis / ThS. Trần Băng Diệp (chủ nhiệm đề tài) , TS. Trần Minh Quỳnh, ThS. Nguyễn Văn Bính, CN. Hoàng Đăng Sáng, KS. Hoàng Phương Thảo, CN. Phạm Duy Dưỡng, CN. Nguyễn Thị Thơm, ThS. Tạ Bích Thuận, PGS.TS. Võ Thị Thương Lan. - Hà Nội : Trung tâm chiếu xạ Hà Nội , 2017. - 132 tr.

   Bacillus subtilis B5, Bacillus subtilis H12 và Bacillus subtilis VI là các chủng vi khuẩn có khả năng sinh protease cao được tuyển chọn từ một số phòng thí nghiệm trong nước. Huyền dịch tế bào ở giai đoạn phát triển theo hàm mũ và đĩa thạch dinh dưỡng có cấy tế bào của 3 chủng vi khuẩn này được xử lý chiếu xạ ở dải liều 0-3000 Gy trên nguồn Co-60 tại Trung tâm Chiếu xạ Hà Nội. Kết quả cho thấy dù xử lý chiếu xạ theo cách nào thì tỷ lệ vi khuẩn sống sót đều giảm theo liều chiếu và đường cong sống sót của chúng dường như tuân theo lý thuyết mô hình truyền năng lượng. Đột biến sinh protease cao ở các chủng Bacillus subtilis xuất hiện ở tất cả các liều xạ và tỷ lệ đột biến cao hơn trong khoảng liều từ 700-1500 Gy là khoảng liều mà số lượng tế bào sống sót sau chiếu xạ giảm từ 3-4 đơn vị Log so với dạng thuần không chiếu xạ. Khảo sát ảnh hưởng của xử lý chiếu xạ liều khác nhau tới khả năng kháng rifampicin (0,2 μg/ml) và streptomycin (20 μg/ml) của các chủng Bacillus subtilis cũng được khảo sát. Tần số đột biến kháng kháng sinh của cả 3 chủng vi khuẩn nghiên cứu đều tăng đáng kể nhờ xử lý chiếu xạ. Tần số đột biến kháng rifampicin đạt giá trị cao nhất ở liều 2000 Gy, cao hơn tần số tự phát từ 1,55-5,46x103 lần. Trong khi đó, tần số biến kháng streptomycin lớn nhất là 1,61x10-3 , 1,68x10-2 , 2,22x10-2 , tương ứng lần lượt với các chủng B5, H12 và VI gây ra bởi liều chiếu xạ 1000 Gy. Sau lần sàng lọc đầu tiên, 82 khuẩn lạc kháng rifampicin 0,2 μg/ml và 25 khuẩn lạc kháng streptomycin 20 μg/ml có khả năng sinh protease cao hơn chủng thuần được lựa chọn từ các chủng Bacillus subtilis B5 và H12 đã xử lý chiếu xạ. Không lựa chọn được khuẩn lạc tiềm năng nào từ chủng Bacillus subtilis VI chiếu xạ. Trong các lần sàng lọc tiếp theo, bằng cách tăng dần nồng độ kháng sinh trong môi trường nuối cấy đã thu được 17 khuẩn lạc kháng xạ, kháng KS có khả năng sinh protease vượt trội so với các chủng gốc ban đầu.

Xem chi tiết

   Tìm kiếm cơ bản    Tìm kiếm nâng cao