Xây dựng quy trình tổng hợp các chất analog của bengamide A và E nguồn gốc từ hải miên và đánh giá hoạt tính chống ung thư của chúng / PGS.TS. Phạm Văn Cường (chủ nhiệm đề tài) , TS. Đoàn Thị Mai Hương, ThS. Phí Thị Đào, TS. Trương Bích Ngân, TS. Nguyễn Thùy Linh, ThS. Trần Văn Hiệu, ThS. Vũ Văn Nam, CN. Vũ Văn Lợi, ThS. Nguyễn Thị Huệ, TS. Nguyễn Thị Thu Hà. - Hà Nội : Viện Hoá sinh biển , 2017. - 210 tr.

   Từ các chất đầu thương mại α-D-Glucoheptonic γ-lacton và các acid amine đã xây dựng được quy trình tổng hợp được 60 analog của bengamide A và E với sự biến đổi kích cỡ vòng aminolactam, biến đổi chuỗi ketide và tổng hợp các analog có cấu hình ở C-2´R ngược với các bengamide phân lập từ tự nhiên và chứa flo. Trong số 60 analog tổng hợp được có 54 analog mới. Khảo sát hoạt tính gây độc tế bào của 38 analog đối với 6 dòng tế bào ung thư. Kết quả cho thấy 20 analog không chứa flo thể hiện hoạt tính đối với 1 số dòng tế bào ung thư thử nghiệm trong đó một số analog có hoạt tính mạnh với IC50 < 1μM như analog BG36b ức chế dòng tế bào ung thư Lu-1 và MCF-7 với IC50 tương ứng 0,5 và 0,2 μM, analog BG37b ức chế dòng tế bào KB và Lu-1 với IC50 tương ứng 0,4 và 0,3 μM. Analog BG39b ức chế dòng tế bào ung thư HepG2 với IC50 0,4 μM. Đồng thời, kết quả thử hoạt tính cho thấy các analog có cấu hình (C-2´R) thể hiện hoạt tính tốt hơn cấu hình (C-2´S). Các analog chứa flo đều không có hoạt tính đối với các dòng tế bào ung thư thử nghiệm, điều này chứng tỏ đầu chuỗi ketide chứa nhóm olefine đóng vai trò quan trọng đối với hoạt tính gây độc tế bào của các analog bengamide. Nghiên cứu ảnh hưởng linh hoạt của chuỗi ketide đến hoạt tính gây độc tế bào của các hợp chất acetonid trước khi bỏ bảo vệ với sáu dòng tế bào ung thư nêu trên. Kết quả cho thấy tất cả các hợp chất này đều không thể hiện hoạt tính và kém hơn rất nhiều so với các analog tương ứng đã được bỏ bảo vệ. Điều này có thể được giải thích là do có nhóm acetonide nên hạn chế sự quay tự do của liên kết C-3/C-4/C-5 và cho thấy tính linh hoạt của chuỗi polyketide trong lớp chất bengamides dường như rất quan trọng đối với hoạt tính gây độc tế bào của chúng. Kết quả thử hoạt tính kháng vi sinh vật kiểm định trên 7 chủng vi khuẩn và nấm cho thấy một số analog có hoạt tính tốt đối với chủng Gram (+) như analog BG32a, BG34b, BG35b, BG38b và BG39b một số chủng có hoạt tính tốt với nấm như BG35b và BG39b. Không có chất nào thể hiện hoạt tính với chủng Gram (-).

Xem chi tiết

   Tìm kiếm cơ bản    Tìm kiếm nâng cao